HARF DEVRİMİ(1 Kasım 1928)



Türkiye Cumhuriyeti beşinci yılını doldurur ve birbiri arkasına devrimler yapılırken Mustafa Kemal ve arkadaşları ekin devriminin en önemli, en büyük adımını atmaya hazırlanırlar. Çünkü genç cumhuriyete, Osmanlı İmparatorluğunun kalıtı olan Arap abecesi türlü sorunlar yaratmaktadır. İmparatorluk, yüzyıllarca Arap abecesini kullanmıştır. Bu abece, doğallıkla bükünlü bir dil olan Arapçanın doğasına yatkındır; bağlantılı dil özelliği taşıyan Türkçenin doğasındaki sesleri yansıtmaktan uzak bir dizgedir; Türkçenin ünlü seslerini göstermemekte; h, k, s gibi kimi ünsüzler için birkaç ayrı harf kullanılmaktadır.

Arap abecesi, ayrıca dinsel anlamlar yüklenmiş bir dizgedir. Okuryazar olmayan halk, bu abeceyle yazılmış tüm kitaplara, gördüğü her basılı kâğıda inanç penceresinden bakmakta, kutsal kitap yazısıyla yazılmış her şeyi âdeta kutsallaştırmakta; bu nedenle salt okuma yazma bilmek bile dinle ilişkilendirilmekteydi. Okuryazar olmayan halk, dilekçesini, mektubunu yazmaktan yoksundu, eski yazıyı bilenlerin yönlendirmesine açıktı.

Yönünü çağdaş uygarlığa çeviren genç cumhuriyetin amaçladığı devrimlerin yaşama biçimi olması için ilk engellerden biri yazıdır. Kaldı ki cumhuriyet öncesi yazı ve dil, Osmanlı aydınlarınca da yoğun tartışmalara yol açmıştır. Mustafa Kemal'in yazının değiştirilmesine ilişkin düşüncesi yeni değildir, bu düşünceyi çevresiyle tartışarak geliştirmiş, o güne değin yapılan çalışmalar da göz önüne alınarak bir kurul oluşturulmuş, bu kurula "Alfabe Komisyonu" denmiş, bu adın yanına bir de "Dil Encümeni" eklenmiştir.

Bu kurulda dokuz üye bulunuyordu. Ragıp Hulusi Özden, İbrahim Grantay, Ahmet Cevat Emre, Emin Erişirgil, İhsan Sungu, Avni Başman, Falih Rıfkı Atay, Ruşen Eşref Ünaydın, Yakup Kadri Karaosmanloğlu'ndan oluşan kurul çalışmalarını kısa zamanda tamamladı.

Mustafa Kemal, yeni abeceyi Dilci İbrahim Necmi Dilmen'den öğrenmiş, 4-5 Ağustos 1928 gecesi Başbakan İsmet İnönü'ye yeni harflerle mektup yazmıştı. 9-10 Ağustos akşamı Sarayburnu'nda düzenlenen bir dinletide Falih Rıfkı Atay, Atatürk'ün yeni harflerle yazdığı açıklamayı yüksek sesle okudu:

            "Arkadaşlar, güzel dilimizi ifade etmek için yeni Türk harflerini kabul ediyoruz. Bizim güzel, ahenkli, zengin dilimiz yeni Türk harfleriyle kendini gösterecektir. Yüzyıllardan bu yana kafalarımızı demir çerçeve içinde bulundurarak anlaşılmayan ve anlayamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak, bunu anlamak zorundasınız. Anladığımızın belirtilerine yakın gelecekte bütün dünya tanık olacaktır. Buna kesinlikle inanıyorum."

Atatürk, aynı gece Sarayburnu'nda halka şunları söylemiştir:

"Bugün yapmak zorunda bulunduğumuz çok değerli bir iş daha vardır: Yeni Türk harflerini çabuk öğrenmek... Kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya, bütün yurttaşlara öğretiniz... Bunu yurtseverlik, ulusseverlik görevi biliniz. Bu görevi yaparken düşününüz ki bir ulusun, bir sosyal topluluğun yüzde onu ancak okuma yazma bilir, yüzde doksanı bilmezse, bundan insan olanların utanması gerek."

Yorumlar

Yorum Gönder

Popüler Yayınlar

DEMLEN RAKI

RAKI SEVERLER MUTLAKA DENEYİNİZ..!! •Rakıyı güneş battıktan sonra, yavaş yavaş ve muhabbet eşliğinde içmeli… •Rakıdan küçük küçük yudumlar alınır… Bülent Ersoy öyle içiyor diye bir dikişte bir duble rakıyı içmek makbul değildir… •Buz gibi şişeden bardağa çevire çevire dökülür ve o nefis kokunun daha fazla yayılması sağlanır… •Bardağa konulan rakının yarısı kadar su konması makbuldür… •İlk yudumu aldıktan sonra ağızda bekletip, dişlerin arasından derin bir nefes alınırki akciğerler de nasibini alsın… •Masada yaşça en büyük kişi rakı kadehini tokuşturmak için kaldırmadan rakı kadehleri masadan kalkmaz… •Rakı sofrasında planlı, programlı ciddi işler konuşulmaz. Geyik muhabbeti yapılır, memleket kurtarılır, anılar tazelenir, dedikodu yapılır… •Sigara küllüğüne zeytin çekirdeği, sıkılmış limon kabuğu konmaz… •İçilen kahve fincanında, tabağında sigara söndürülmez… •Rakı kadehine önce rakı, sonra su, daha sonra da (konmasa daha iyi olur ama) buz konur… •Bu sırayı bozarsanız, ana
Devamı

GİZEMLİ KELİME.!!

TETRAGRAMMATON Yehova (antik ibranice "YeHoWaH") veya Tetragrammaton, Mukaddes Kitap'da (Tevrat, Zebur ve İncil) takriben 7000 defa geçen Tanrı'nın özel ismidir. Yahudilerin ve Yehova'nın Şahitleri'nin tanrıya hitap ederken kullandıkları isimdir. Kelime anlamı olarak "O, olmasına neden olur" anlamına gelir. Bu ifadenin iki anlamı vardır: • Her şeyi yaratan O'dur. • Ne olması gerekiyorsa o olur. Yehova Tanrı anlamına gelmekedir.Bazen Yahweh diye de söylenir.Tevrah, Işaya 42:8'te anlatılana göre: Yaratıcı:Ben Yehova'yım ve bu benim ismim.Hakkım olan onuru bir başkasına, Bana sunulan övgüleri oyma putlara bırakmayacağım. Yehova'nın ismi geçen dinler Musevilik Musevilik'te üstte anlatıldığı gibi "Herşeyi yaratan O'dur ve Tanrının ismidir. Hristiyanlık İncil'de Yehova bazen Tanrı kelimesi yerine kullanılır.Hristiyanlık'ta da ayrıca Yehova'nın Şahitleri denilen Mezhep vardır İslam Kur'
Devamı

OĞUZLAR..BOZOKLAR..ÜÇOKLAR..OĞUZ YABGULUĞU.

Resim
OĞUZLAR Oğuzlar , Oğuz Kağan Destanı'na göre 24 boydan ve Kaşgarlı Mahmud’un Divânu Lügati't-Türk eserine göre 22 boydan oluşan Orta Asya kökenli en kalabalık Türk boyu. Günümüzde Türk nüfusunun çoğunluğu Oğuz boyundandır. 7. yüzyıl civarında konar-göçer bir yapıyla yer değiştirmeye başlamışlar ve coğrafi olarak Bizans İmparatorluğu kayıtlarına göre önce Balkanlara yayılmışlardır. Oğuzlar, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, İran, Irak, Suriye, Mısır ve Balkanlarda (Bulgaristan, Romanya, Yunanistan, Makedonya, Kosova, Sırbistan) yaşayan Türklerin atası sayılmaktadırlar. Destanlara göre Oğuzlar Oğuz Han'ın 6 oğlu ve onların 4'er oğlundan meydana gelmişlerdir. Meydana gelen bu 24 boyun ayrı adı ve unvanları vardır. Bu bölümleme Oğuz Kağan Efsanesi'nden kaynaklanmaktadır Bu boyların Bozoklar ve Üçoklar olarak ikiye bölünmesi ise daha sonradır. Bu iki ana kol arasında çıkan anlaşmazlıklar, boyların bir kısmının batıya göçmesine neden oldu. Bir kısmı da
Devamı

Oruc Nedir ve kökeni nereden gelir...Turan Dursun

Resim
ORUCUN KÖKENİ: GÜNEŞE TAPMA “..İbrahim Peygamber, yıldızı görür, yıldıza , “Tanrım” der; Ay’ı görür. Ay’a “Tanrım” der. Güneş’i görür, Güneş’e “Tanrım” der. Bu gökcisimlerinden Güneş’i daha büyük ve daha parlak görünce, “İşte Tanrım budur, bu daha büyüktür” diye konuşur. Ne var ki, “Tanrı” dedikleri batınca, onlara “Tanrı” demekten vazgeçer. İbrahim Peygamber önce yıldızdan, sonra Ay’dan en sonunda da Güneş’ten vazgeçer. Kur’an’ın En’am Suresi’nin 76, 77 ve 78. Ayetleri böyle anlatır, İbrahim Peygamber’in “asıl Tanrı”ya dönüşünü. Yedi Yıldız ve 12 Burca Saygı: İbrahim Peygamber’i Yahudiler, Hıristiyanlar ve Müslümanlar paylaşamaz. Ali Imran Suresi, O’nun için “hanif” ve “müslim”di der. Ibn Nedim’in ünlü “El Fihrist” adlı eserinde “Hanifler” şöyle tanıtılır: “Hanifler, Ibrahimci (el İbrahimmiye) Sabiilerin ta kendileridir.(s.32) SABİİLİK NEDİR? Sabiiler, Ortadoğu ve Islam kaynaklarına göre yıldızlara tapıyorlardı. Yıldızların içinde de en başta, Ay ve Güneş s
Devamı

SINAV SORUSU..

Matematik sınav sorusu / gerçektir. Lütfen sonuna kadar okuyun. Soru, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesinin İşletme Matematiği kitabından gerçek bir alıntıdır. Hiç dokunulmadan ve yorumsuz şekliyle verilmiştir: Kitap Adı: İşletme Matematiği Yazar: Prof. Dr. Müh. Yılmaz Tulunay Sayfa: 173 Soru : Amerika'ya lisansüstü çalışmalar yapmak üzere giden Mehmet, iki kız arkadaş edinmiştir. Bunlar Mary ve Nancy'dir. Mehmet'e göre; a-) Mary olgun bir kızdır ve klasiklerden zevk almaktadır. Böyle bir yerde onunla 3 saat birlikte olmak 12 dolara mal olmaktadır. Diğer taraftan Nancy daha çok popüler eğlenceleri yeğlemektedir. Onunla böyle bir yerde 3 saat birlikte olmanın maliyeti de 8 dolardır. b-) Mehmet'in bütçesi gönül işlerine ancak ayda 48 dolar ayırmasına olanak vermektedir. Ayrıca, derslerinin ve çalışma koşullarının ağır oluşundan dolayı, kız arkadaşlarına en fazla ayda 18 saatlik süre ve 40.000 kalorilik enerji ayırabilmektedir. c-) Mary ile her b
Devamı

Saint Benoit tarihi

Resim
Kralları ağırlayan iki yüzyıllık binada eğitim yolculuğu Geçmişte manastır ve kiliseydi. 15. yüzyılda İtalya’daki Monte Cassino benediktenlerinin yönetimine bırakılınca adı bu Hıristiyan tarikatına adını veren azizin, Saint Benoit’nın ismini aldı. 17. yüzyılda Cizvit papazları tarafından ilk kez okula dönüştürüldü. Karaköy’deki binası defalarca yandı, yıkıldı. Hastane, kimsesizler evi oldu. Kralları ağırladı. 19 Temmuz 1783’te, bugüne kadar uzanacak koleji kuran Cizvit papazları öyle köklü bir eğitim geleneği bırakmıştı ki çağ değişti, disiplin yerinde kaldı. Gündüzleri çatık kaşla dolaşan despot papazlar akşam etüt saatlerinde öğrencilerin rehberi oldu, edebiyat, müzik, resim tarihinde yolculuğa çıkardı onları. Bugün tıp, basın ve diplomasiye yön veren isimler bu sayede yetişti. Saint Benoit, Fransız okullarının ilkiydi, popülerliği değil mutevazılığı seçti.Bir zamanlar orta avlusundaki yüksek duvar, kız ve erkek öğrencileri birbirinden ayırırdı. Bu duvarın üzerinden sapanla karşı tar
Devamı

Amerikan Siyasi Partileri

Amerikan Siyasi Partileri TARİHÇE : Kuruluşundan beri liberal düşünceyi benimsemiş olan Amerika Birleşik Devletleri,siyasi partilerin dünyada ilk kez ortaya çıktığı ülkedir. Amerika oy hakkını bir çok ülkeden daha önceyaşama geçirmiştir fakat bu geçiş kademeli olmuştur.Seçmen olmak için vergi vermek,belli bir eğitim almış olmak,federe ve federal anayasaları mantıklı yorumlayabilmek,manevi değerlere sahip olmak gibi kriterlerin yanı sıra ırk,renk,cinsiyet farkları sebebiyle genel ve eişt oy ilkesi ihlal edilmiştir. 1868’de Aanayasa’da yapılan 14.değişikliğin ikinci bölümünde oy hakkında  ilk kez doğrudan bahsedilmiş ve 21 yaşını doldurmuş erkeklerin oy hakkı olduğundan bahsedilmiştir.1870 yılında Anayasa’da yapılan 15.değişiklikle,oy kullanma hakkının, ırk, renk veya daha önce köle olarak çalışmış olma nedeniyle,Birleşik Devletler ya da herhangi bir eyelet tarafından reddedilemeyeceği ya da kısıtlanamayacağı belirtilmiştir.1920 yılında Anayasa’da yapılan 19. Değişiklikle kad
Devamı

Paradigma nedir?

Resim
Paradigma Paradigma Fransızca paradigme kelimesinde gelir Türk dil kurumu sözlüğü anlam karşılığı ; "Değerler dizisi" olarak tanımlanmıştır. 1960'lardan beri paradigma kelimesi herhangi bir bilimsel disiplin veya başka epistemolojik içerikte bir düşünce kalıbına gönderme yapar. Başlangıçta kelime gramere özgüydü: 1900 Merriam-Webster sözlüğü, gramerin içeriğinde sadece onun tekniksel kullanımını veya onu retorikte bir mesel veya masal (anlamını) açıklayıcıları için bir terim olarak tanımlar. Dilbilimde, Ferdinand de Saussure paradigmayı benzer özellikteki öğelerin bir sınıfı için kullandı. Ek olarak Model ya da kuramsal çerçeve anlamında kullanılabilen bir terimdir ve göstermek, anlaşılır kılmak, örnek teşkil etmek, sınırları belli olan ön bulgu ve genel anlamında da dünya bakışı anlamlarına gelir. Bilimsel paradigma Yunanca παραδείγματι (paradeigma)'dan gelen kavramın popülerliğini sağlayan Thomas Samuel Kuhn'dur. Bilimsel Devrimlerin Yapısı adlı
Devamı

İslamiyetten önce Arap yarımadası..!!!‏

İslamiyetten önce arap yarımadasında çeşitli devletler kurulmuştur. Kuzeyde Nabatlılar, Tedmürler ve Gassaniler. Güneyde Main, Saba ve Himyeri devletleri.. 1- Nabatlılar ( Nebatiler) : Josephus zamanında Fırat ırmağından Kızıldeniz'e kadar uzanan ve Suriye ile Arabistan arasındaki sınır bölgesindeki vahalardaki yerleşimleri kapsayan ve "Nebate" ismi verilen alanda yaşayan kadim semitik,  güney Ürdün'lü, Kenan'lı ve kuzey Arabistan'lı Araplardı. Bu uygarlık, M.Ö. 300 yıllarında tüccar bir Arap kavminin kurduğu, Kızıldeniz, Akdeniz ve hatta Hint Okyanusu’nu da etkileyen bir uygarlıktır. M.S. 700’lü yıllara kadar varlığını sürdüren, Romalılar, Müslümanların çeşitli istilalarına uğramış olan bu medeniyet zamanının en gelişmiş medeniyetlerinden biridir. En önemli özellikleri de yeryüzünün bilinen bütün yerlerini gezmeleri ve onların zenginliklerini ve kültürlerini kendi ülkelerine taşımalarıdır. Nebatiler İslam açısından oldukça önemli bir devlettir, İslam d
Devamı